Els Minne, doctoraatstudente op het SOLIGION project, schreef een overzichtsartikel waarin ze de publicaties door en over naoorlogse katholieke Belgische armoedeorganisaties belicht.
Het artikel bespreekt de publicaties door de organisaties zelf en bekijkt hoe onderzoekers zich midden jaren zestig door hen lieten inspireren voor onderzoek naar armoede, maar het liefdadig en filantropisch middenveld niet als onderzoeksonderwerp betrokken. Daarna bekijkt ze de recente werken die naoorlogse levensbeschouwelijke armoedeorganisaties wel als historische actor bestuderen.
Er wordt geconcludeerd dat doorheen de twintigste eeuw de studie van naoorlogse armoedeorganisaties opvallend afwezig bleef in alle studiedomeinen. Pas in het voorgaande decennium doken de organisaties op als onderzoeksonderwerp in enkele studies. Die toonden aan dat religieuze naoorlogse armoedeorganisaties toonaangevend waren voor zowel beleid als onderzoek rond armoede, zeker in België en Frankrijk. Deze studies hebben echter nog geen aandacht voor de religieuze inspiratie van of de grote verscheidenheid aan katholieke armoedeorganisaties. Tot nog toe richtten onderzoekers zich bijvoorbeeld steeds op katholieke actoren die media-aandacht genereerden, onderzoek deden en de politiek rechtstreeks beïnvloedden (denk aan ATD of Edouard Froidure) en niet op gevestigde, niet-persoonsgebonden katholieke organisaties zoals het Sint-Vincentiusgenootschap. Dat leidt tot een onvolledig en vertekend beeld.
Hoewel de rol van naoorlogse armoedeorganisaties tegenwoordig erkend wordt, blijven hun werking en vertogen onderbelicht, net als de uiteenlopende wijze waarop die werden gekleurd door religieuze modellen en inspiratie. In mijn doctoraatsproject bestudeer ik daarom katholiek geïnspireerde armoedeorganisaties in Brussel. Ik onderzoek hoe deze organisaties hun religieuze identiteit beheersten in een samenleving die nog stevig geworteld was in katholieke tradities, maar waar de druk van secularisatie en moderniteit begon toe te nemen. Door de historische praktijken en discoursen van (actoren in) religieus geïnspireerde armoedeorganisaties te bestuderen via een interdisciplinaire, vergelijkende en bottom-up studie, wil ik de kennis over de rol van religie en verzorgingsstaten aanvullen met lokale ervaringen, gedachten en praktijken.
Het volledige artikel vindt u op de website van contemporanea.
